|
جواز «خلف وعده» در ترازوی فقه و اخلاق
|
علی محمدیان   |
| استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه بزرگمهر قائنات. |
|
|
چکیده: (1750 مشاهده) |
مشهور فقهای امامیه، فتوا به جواز خلف وعده داده‌اند؛ از نظر ایشان تحفّظ بر وعده، مادامی که منشأ قراردادی نداشته باشد، نهایتاً مشمول ادله استحباب است. لکن تحلیل قول مشهور حکایت از آن دارد که دست ایشان از دلیل لفظی تقریباً تهی بوده و مفاد ادله اجتهادی، جملگی بر وجوب وفای به وعده دلالت دارند. تمسک به «تلقی متشرعه» و «سیره متدیّنان» دلیل پربسامدی است که در کلمات فقیهان مشاهده می‌شود؛ اما چنین دلیلی با این مناقشه مواجه است که اولاً: احراز اتصال آن به عصر معصوم^ ناممکن است؛ و ثانیاً: بعید نیست چنین سیره‌ای بر اثر کم‌توجهی و غفلت متشرعه حادث شده باشد. تحلیل مسئله در پرتو اخلاق نیز مؤید این است که تخلف از وعده در زمره رذائل اخلاقی تلقی شده و مرتکب آن مستوجب مذمت عقلا است؛ لذا بایسته است با محور قراردادن اخلاق به مثابه غایت احکام، در حکم فقهی مزبور تجدیدنظر شود. |
|
| واژه‌های کلیدی: وفای به وعد، خلف وعده، اخلاق، ارزیابی اخلاقی، مقایسه فقهی ـ اخلاقی. |
|
|
متن کامل [PDF 317 kb]
(562 دریافت)
|
نوع مطالعه: نظری |
موضوع مقاله:
فرا اخلاق(با رویکرد اسلامی)
دریافت: 1400/3/9 | پذیرش: 1399/4/10 | انتشار: 1399/4/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.jpg)
