:: دوره 11، شماره 42 - ( زمستان 1397 ) ::
جلد 11 شماره 42 صفحات 132-113 برگشت به فهرست نسخه ها
مرزشناسی اخلاق فردی و اجتماعی و تحلیل ارزش‌گذاری آن با معیارهای اسلامی
محمد جواد فلاح ، نسیم کرنوکر
چکیده:   (4386 مشاهده)
پژوهشگران اخلاقی، اخلاق را به دو قسم فردی و اجتماعی تقسیم می‌کنند. آیا چنین تقسیمی صحیح است و اگر آری با چه معیاری؟ از طرفی کدام بر دیگری مقدم است؟ اخلاق فردی به چه دلیل و اخلاق اجتماعی با کدام معیار؟ چند دیدگاه را می‌توان در این زمینه پی گرفت؛ ازجمله اینکه اخلاق فردی متعلقش خود فرد است و به دیگری سرایت نمی‌کند یا اخلاق فردی غایت و مطلوب و منافعش به فرد می‌رسد نه دیگران، نکته دیگر بحث ارزش‌گذاری است که اخلاق فردی را به اخلاق خودگروانه تفسیر کرده‌اند و اخلاق اجتماعی را به دیگرگرایی. همچنین آموزه‌های دینی و تأکیدی که بر برخی صفات اخلاقی دیگرگرایانه مثل اهتمام به امور دیگران، خیرخواهی و مهربانی و رحمت و شفقت به دیگران، ارزش این نوع از اخلاقیات را در مقابل اخلاق فردگرایانه مطرح نموده است، این مقاله درصدد ارزیابی معیارهای مذکور است و نشان خواهد داد براساس روح توحیدی اسلام و ارزش کمال نهایی و سعادت انسان، اخلاق اجتماعی در خدمت یک نوع «فرد‌گرایی تعالی‌محور» است که در آن انسان برای عبودیت که همان غایت خلقت انسان است و همه اعمال و توجهات اجتماعی‌اش توجیه خواهد شد. در این مقاله براساس آموزه‌های اخلاق اسلامی به‌ویژه آیات قرآن، پنج دلیل اصالی بودن اخلاق فردی، توجه به متعلق اوامر الهی، غایت اخلاق، موضوع اخلاق و دایره مسئولیت اخلاقی انسان برای این دیدگاه ارائه خواهد شد.
واژه‌های کلیدی: اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی، اقسام اخلاق، قلمرو اخلاق فردی، متعلق صفات اخلاقی، ارزش‌گذاری اخلاقی.
متن کامل [PDF 283 kb]   (1243 دریافت)    
نوع مطالعه: نظری | موضوع مقاله: اخلاق کاربردی(با رویکرد اسلامی)
دریافت: 1398/9/9 | پذیرش: 1398/9/9 | انتشار: 1398/9/9


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 42 - ( زمستان 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها