:: دوره 8، شماره 30 - ( زمستان 1394 ) ::
جلد 8 شماره 30 صفحات 154-139 برگشت به فهرست نسخه ها
رویکرد عرفانی به اخلاق در مقایسه با رویکرد روایی
مهدی افتخار ، عاطفه بانک
دانشگاه پیام نور سمنان
چکیده:   (4826 مشاهده)

از ابتدای اسلام دو رویکرد مشخص حدیثی و عرفانی به اخلاق وجود داشته است. مسئله مورد توجه این مقاله، مختصات رویکرد اهل عرفان به اخلاق و تفاوت آن با مختصات رویکرد محدثان به اخلاق است. تفاوت‌های این دو رویکرد عبارتند از: 1. هدف از اخلاقیات در رویکرد اول لذت‌های مادی بهشت است اما در رویکرد دوم هدف معرفت حق و تجلیات صفات اوست. 2. رعایت اخلاق در عرفان عملی برای تحقق سالک به اخلاق الله مطرح می‌شود. 3. در رویکرد اول اخلاقیات صفاتی تلقی می‌شود که در تصحیح روابط اجتماعی اثر مثبت دارد، اما در رویکرد دوم اهمیت اخلاق به خاطر تأثیر آن در رسیدن به معرفت الهی است. 4. اخلاق حسنه از دید اخلاق روایی کرامت‌های نفسانی هستند. اما از دید اهل عرفان، اخلاق حسنه اخلاق الهی و ظهور صفات خداوند در فرد می‌باشند. 5. در رویکرد اول خودبینی مطلقا نفی نمی‌شود ولی در عرفان عملی افنای نفس مطرح می‌گردد. 6. در اخلاق حدیثی همیشه با عقل سر و کار هست ولی در عرفان عملی عشق الهی و جذبه کارگشا محسوب می‌شود. 7. اعتدال مورد نظر در عرفان عملی به خلاف علم اخلاق اعتدال قوا نیست بلکه اعتدال در ظهور صفات الهی است. در برخی موارد نیز اعتدال تعریف نمی‌شود.

واژه‌های کلیدی: اخلاق عرفانی، عرفان عملی، اخلاق روایی، کرامت نفسانی، فنای فی الله، ‌مقایسه اخلاق و عرفان.
متن کامل [PDF 222 kb]   (1435 دریافت)    
نوع مطالعه: نظری | موضوع مقاله: اخلاق هنجاری(با رویکرد اسلامی)
دریافت: 1394/5/7 | پذیرش: 1394/11/20 | انتشار: 1395/12/19


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 30 - ( زمستان 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها