دو نظریه «ناظر آرمانی» و «امر الهی» نظریه‌هایی بر ساخت‌گرا و اراده‌گرا هستند. بر طبق نظریه ناظر آرمانی، حقایق اخلاقی براساس نگرش‌های ناظران آرمانیِ فرضی، تعریف و معنا می‌شود. بر این اساس، شالوده این نظریه‌ها بر نفی حقایق اخلاقی مستقل شکل خواهد گرفت. بنابراین وجود حقایق اخلاقیِ مستقل و بدیهی که بتواند مکشوف عقل آدمی قرار گیرد، انکار می‌شود و حقیقت اخلاقی، ساخته و پرداختۀ پسند / ناپسند ناظرانی آرمانی شمرده می‌شود. به همین دلیل، خودِ این ناظران خالی از فضایل اخلاقی مستقل‌اند و در داوری‌های اخلاقی خود ملزم به رعایت هیچ اصل و ارزش اخلاقی نخواهند بود. نظریه امر الهی نیز دارای تقریرهای متعددی است و نظریه ناظر آرمانی با مبانی فرا اخلاقی خود، به برخی از گونه‌های نظریه امر الهی شباهتی تام دارد. در این میان، یکسانی ماهیت نظریه‌های ناظر آرمانی و امر الهی اشاعره بسیار چشمگیر است. گویا نظریه ناظر آرمانی همان نظریه اشاعره است که به‌صورت لابشرط نسبت به وجود و عدم ناظرانِ ایدئال در لباسی غیردینی نمودار شده است. این مقاله با طرح و مقایسه این دو نظریه، درپی بازتاب ماهیت یکسان آن دو است.
Kheradmand A, Tavakoli Bina M. A Comparative Study of the “Ideal Observer” in Meta-ethics and the “Divine Command” Theory. پژوهشنامه اخلاق 2014; 7 (26) :7-26 URL: http://akhlagh.maaref.ac.ir/article-1-1124-fa.html
.jpg)
