استادیار گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
چکیده: (378 مشاهده)
نظریه «عقلانیت و معنویت» از مهمترین پروژههای معنویتگرایی محسوب میشود. این نظریه بهدنبال کسب رضایت باطن، آرامش و کم نمودن درد و رنج انسان است. در این نظریه مطابق با مؤلفههای دنیای مدرن، ویژگیهای انسان معنوی بیان میگردد. «رنجگریزی» و «عاطفهگرایی» از جمله ویژگیهای انسان معنوی مورد نظر مصطفی ملکیان در این نظریه است. انسان معنوی در این نظریه، انسانی رنجگریز معرفی میشود که رضایت باطن خود را در رفع و دفع رنج و عاطفهگرایی جستجو میکند. تحقیق پیشرو در پی آن است که از طریق مطالعات کتابخانهای و با روش توصیفی_تحلیلی، مبنای رنجگریزی انسان معنوی و عاطفهگرایی او را در نظریه معنویتگرای عقلانیت و معنویت مورد بررسی و خوانش انتقادی قرار دهد.مهمترین نقدها عبارتند از: عاطفهگرایی نتیجه فردگرایی اومانیستی و سکولاریسم، نسبی شدن اخلاق و معنویت، امکان کنترل عوامل غیرمعرفتی در معرفتیابی، نقص استدلال عاطفهگرایی و عدم توجه این نظریه به حقیقت رنجهای انسانساز عارفانه و الهی.
farajnejad M, heydarisede A. A Critical Analysis of Pain Avoidance and Emotionalism in the Spiritualist Theory of “Rationality and Spirituality”. پژوهشنامه اخلاق 2024; 17 (64) :171-193 URL: http://akhlagh.maaref.ac.ir/article-1-2199-fa.html
فرج نژاد محمدجواد، حیدری سده علیرضا. تحلیل انتقادی رنجگریزی و عاطفهگرایی در نظریه معنویتگرایِ «عقلانیت و معنویت». پژوهشنامه اخلاق. 1403; 17 (64) :171-193