«آیا اخلاق مبتنی بر مبانیِ متافیزیکی است؟». پاسخِ «هیلاری پاتنم» و «کای نیلسن»، به این پرسش منفی است؛ در مقابل، از دیدگاه این مقاله، پاسخ این پرسش مثبت است. بسیاری از عالمانِ اخلاق اسلامی نیز، به این پرسش مهم پاسخ مثبت ضمنی دادهاند. از جمله شواهد مهمی که نشان میدهد اخلاق مبتنی بر مبانیِ متافیزیکی است، وجود پرسش‌هایی در حوزهی اخلاق است که پاسخ مستقیم آنها در این حوزه یافت نمیشود. در این مقاله نشان داده خواهد شد: قبل از پاسخ دادن به این «پرسشهای اخلاقی» لازم است به «پرسشهایِ پیشینِ متافیزیکی» به عنوان منشأ این پرسشها پاسخ داده شود. دو یافتهی مهم این مقاله: 1. بدون پاسخ دادن به این پرسشهای پیشینِ متافیزیکی، نمیتوان به پرسشهای اخلاقیِ مذکور پاسخ داد. 2. پرسشهای متافیزیکی بر اساس تنوع جهانبینی صاحبانش، پاسخهای متفاوت و بعضاً متضادی دریافت میکنند؛ درنتیجه «پاسخ پرسشهای اخلاقی» و «نظریههای اخلاقیِ» برآمده از آنها نیز متفاوت و حتی متضاد خواهد بود.
