دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی، طلبه سطح چهار حوزه علمیه قم
چکیده: (774 مشاهده)
اصطلاح «تجرّی» عنوان رفتاری خاص است که در علم اصول فقه از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است لکن این موضوع به حوزۀ اخلاق نیز قابل تسرّی است به این صورت که هرگاه شخصی، عملی را مبتنی بر باوری کاذب و با نیت و قصد مخالفت با امر اخلاقی ِتوهم شده، انجام دهد، متجرّی اخلاقی است. مفهوم «تجرّی اخلاقی»، دارای سه مولفۀ «باور کاذب به عنوان خطائی معرفتی»، «نیت و قصد بد» و «عمل خارجی» است که عنوان تجرّی، از مجموعۀ آنها انتزاع شده و موضوع مسئلۀ تجرّی قرار می‌گیرد. این مقاله در بررسی این مسئله، بعد از تسرّی مفهوم تجرّی به حوزۀ اخلاق و تبیین امکان طرح مسئلۀ تجرّی از دیدگاه‌های مختلف، به بیان اقسام قبح فاعلی پرداخته و در نهایت استدلال می‌کند که عمل تجرّی به جهت آنکه مصداق «اقدام بر عمل غیراخلاقی» است قبیح و فاعل متجرّی مستحق مذمت است.
