:: دوره 15، شماره 58 - ( زمستان 1401 ) ::
جلد 15 شماره 58 صفحات 90-69 برگشت به فهرست نسخه ها
نقدی بر ایده «حقِ برخطاء بودن» از منظر جماعت گرایان، منفعت گرایان و فضیلت گرایان
علی دهقان بنادکی
دانش آموخته دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده:   (529 مشاهده)
از تئوری‌های رایج در تنظیم روابط اجتماعی در دروان معاصر، گفتمان «حق مدار» است. انسان موجودی آزاد و «حق» تضمین کننده این اراده آزاد است؛ ادراک تک بعدی از مفهوم حق در غرب، مولود تحولات سیاسی- اجتماعی قرون هفدهم و هجدهم میلادی است. محصول این معنای جدید تفکیک بین حق بودن (ارزش‌ها) و حق داشتن بود. براین مبنا انسان‌ها در فعل و ترک فعل مختار است و حق دارد فعل یا ترک فعل مبتنی بر ارزش‌ها یا بر ضد آن انجام دهد(حق برخطاء بودن). در این نوشتاربا روش توصیفی ـ تحلیلی به بیان نکات و انتقادات جریان‌های فکری حاضر در زیست بوم اندیشه مغرب زمین همچون جماعت‌گرایان، فضیلت‌گرایان و منفعت‌گرایان به یکی از آثار گفتمان نظام حقوقی مدرن یعنی حق برخطاء‌بودن می‌پردازیم. جریاهای فکری مذکور مستدل به گزاره‌های «خیرعمومی»، «لزوم توجه به سود و منفعت در کنش‌های زیستی» و«عدم احتساب عنصر جامعه در تنظیم هنجارهای فردی»، گزاره «انسان حق دارد کاری خلاف ارزش‌ها انجام دهد» را متناقض و غیرقابل پذیرش می‌دانند.
واژه‌های کلیدی: حق، حق داشتن، حق بودن، حقِ برخطاء بودن.
متن کامل [PDF 315 kb]   (51 دریافت)    
نوع مطالعه: بنیادی | موضوع مقاله: اخلاق هنجاری(با رویکرد اسلامی)
دریافت: 1400/10/19 | پذیرش: 1401/11/10 | انتشار: 1402/3/21


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 15، شماره 58 - ( زمستان 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها