در یک نگاه جامعهشناختی، اخلاق اجتماعی آن دسته از منشها و رفتارهایی است که در تعاملات اجتماعی بهمنصه ظهور و بروز میرسد و چهره و نمای فرهنگی و اخلاقی جامعه را به تصویر میکشد. حسب بررسی نویسنده طیفها و لایههای اخلاقی در یک جامعه و شاخصههای آنها در قالب مدلی ارائه میشود که در آن چهار طیف و منطقه اخلاقی وجود داشته و تمامی گونههای اخلاقی موجود در جامعه را در خود جایمیدهد: 1. ایمان اخلاقی، 2. عصیان اخلاقی، 3. کفر اخلاقی، 4. نفاق اخلاقی. این چهار حوزه اخلاقی براساس دو محور 1.عقیده و پذیرش، 2. رفتار و گفتار شکل میگیرد که محور عقیده و پذیرش (محور عمودیمدل) در دو جهت ایجابی (بخش بالایی) و سلبی (بخش پایینی) قابل توسعه و تشدید بوده و محور رفتار و گفتار (محور افقی مدل) نیز در دو جهت ایجابی (سمت راست) و سلبی (سمت چپ) توسعهپذیر است. تحلیل و تجزیه این مدل، در بردارنده نکات جامعهشناختی و روانشناختی دیگر است که در مقاله بدان پرداخته شده است.
Poorrostami H, Rezaie Haftador H. Typology and validation of the moral spectrum in the religious communities. پژوهشنامه اخلاق 2012; 5 (17) :87-100 URL: http://akhlagh.maaref.ac.ir/article-1-1588-fa.html
پوررستمی حامد، رضایی هفتادر حسن. گونهشناسی و اعتبارسنجی طیفهای اخلاقی در جامعه دینی. پژوهشنامه اخلاق. 1391; 5 (17) :87-100