هدف این پژوهش، بررسی هنجارهای قرآنی و رواییِ ناظر به مراحل پنج‌گانه فرایند ارتباط گفتاری با رویکرد اخلاقی است. در پژوهش حاضر این مسئله بررسی می‌شود که «با نظر به مبانیِ اخلاقیـ تربیتی و با کاوش در آموزه‌های اسلامی، چه هنجارهایی می‌توان برای هر مرحله از فرایند ارتباط گفتاری یافت؟» روش تحقیق، براساس روش گردآوری اطلاعات، «کتابخانه‌ای» و بر پایه نحوه ارائه و پردازش اطلاعات، «اسنادی و تحلیلی ـ استنتاجی» است. برپایه یافته‌های تحقیق، در هر دو معنای فرایند («وسیع» و «خاص»)، در اخلاق اسلامی برای همه مراحل پنج‌گانه ارتباط گفتاری (پیش از آغاز، آغاز، جریان، پایان، پس از پایان) هنجارهای مشترکِ انسانی و ویژه ایمانی مقرر شده است. اندیشیدن پیش از آغاز، اعتمادآفرینی و مهرورزی در مرحلۀ آغاز، استوارگویی در مرحلۀ جریان، تکریم و سپاسگزاری در مرحلۀ پایان، و محاسبه و بازخوردگیری پس از پایان، محورهای اصلی این هنجارهاست. هدف این هنجارها تأمین سلامت و بهبود ارتباطات، خاستگاه آنها معارف توحیدی و ریشۀ آنها سرشت الهیِ آدمی و نهاد اخلاقی اوست.
Bajelan M H, Dayari Bidgoli M T, Faqihi A. Examining the Ethical Norms Governing the Process of Verbal Communication Based on Verses and Hadiths. پژوهشنامه اخلاق 2021; 14 (52) :103-124 URL: http://akhlagh.maaref.ac.ir/article-1-1894-fa.html
باجلان محمدحسن، دیاری بیدگلی محمدتقی، فقیهی علی‌نقی. بررسی هنجارهای اخلاقیِ ناظر به فرایند ارتباط گفتاری برپایه آیات و روایات. پژوهشنامه اخلاق. 1400; 14 (52) :103-124
.jpg)
