دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش اخلاق اسلامی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده: (1106 مشاهده)
نقش الگو در تعلیم و تربیت اخلاقی با قطع نظر از جزئیات، انکارپذیر نیست و این جایگاه در اخلاق هنجاری و تربیت اخلاقیِ مبتنی بر فضیلتگرایی، پررنگتر میشود تاجایی که لیندا زگزبسکی نظریهپرداز معاصر، الگو را از نقش مکمّل فراتر برده و معیار شناختِ مفاهیم اخلاقی دانسته است. در نصوص دینی بهویژه قرآن کریم نیز جدا از انتساب فضیلتگرایی به نظریه هنجاری آن، بر نقش الگو تأکید شده است اما چارچوب جایگاه آن مورد بررسی قرار نگرفته است. این پژوهش با درنظرگرفتن نظریه «الگوگراییِ اخلاقیِ» زگزبسکی به عنوان محور، به مقایسه آن با ابعاد الگو در قرآن پرداخته؛ از این رو ارکان نظریه را در پنج بخش استخراج کرده و پس از تبیین آنها، منظر قرآن به هریک را بر اساس آیات مرتبط، استنطاق کرده است. یافتههای پژوهش حاضر حاکی است که از دیدگاه قرآن، اُسوگی در مرتبه پسینی از شناخت مفاهیم قرار دارد و قرآن علاوه بر معرفی الگوها، به دعوت نظری نیز پرداخته است. نیز با گزینش داستانهای گذشتگان، الگوهای خوب و بد را برای تعقل و عبرتگیری نقل کرده است، همچنین علاوه بر الگوهای متنوع برای سطوح و عرصههای مختلف، الگوی کامل و مطلق را نیز شناسانده است.
Valizadeh M M, Mohases M. Comparative analysis of Zagszebski's theory of moral model orientation and the Quranic perspective. پژوهشنامه اخلاق 2023; 16 (61) : 4 URL: http://akhlagh.maaref.ac.ir/article-1-2168-fa.html
ولی زاده محمدمهدی، محصص مرضیه. تحلیل تطبیقی نظریه الگوگرایی اخلاقی زگزبسکی و دیدگاه قرآنی. پژوهشنامه اخلاق. 1402; 16 (61) :69-90